JOHARI AWARENESS MODEL

Συνάντηση 2η :

« ...Μια ειλικρινά προσωπική σχέση μεταξύ δυο ανθρώπων περιλαμβάνει αποκάλυψη του εαυτού του ενός στον άλλο με πλήρη και αυθόρμητη ειλικρίνεια» (Jourard, 1994).

Το μοντέλο Johari Awareness Model ή Johari Window ως ένας χρήσιμος τρόπος εξέτασης της Αυτογνωσίας του ατόμου.

Αυτογνωσία είναι η γνώση που έχει το άτομο για τον εαυτό του, τη συμπεριφορά, τις σκέψεις, τις αξίες , τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα του.

Το παράθυρο Johari δημιουργήθηκε το 1955 από τους Joseph Luft & Harry Ingham, για να τονίσει ότι μερικά στοιχεία του εαυτού μας είναι γνωστά και μερικά μας είναι άγνωστα, όπως επίσης και ότι μερικά στοιχεία του εαυτού μας είναι γνωστά και άλλα άγνωστα στους άλλους ανθρώπους.

Με βάση το παράθυρο Johari ο εαυτός μας χωρίζεται σε τέσσερα μέρη, κάθε μέρος αντιπροσωπεύει ένα τομέα επίγνωσης ή μη επίγνωσης του ατόμου, αλλά και όλων αυτών με τους οποίους συναναστρεφόμαστε και αλληλεπιδρούμε.

Το πρώτο μέρος (ανοικτό κουτί) αποτελείται από υλικό που αφορά τον εαυτό και που γνωρίζουν και το ίδιο το άτομο αλλά και τα άτομα με τα οποία συναναστρεφόμαστε. Το ανοικτό μεγαλώνει καθώς βελτιώνεται η επικοινωνία μας με τους άλλους ανθρώπους στο ευρύτερο περιβάλλον.

Το δεύτερο μέρος (τυφλό κουτί) αποτελείται από υλικό του εαυτού που γνωρίζουν οι άλλοι αλλά όχι το ίδιο το άτομο (αναγνωρίζεται μέσα από εκφράσεις του προσώπου, σωματικές χειρονομίες, καθώς και λέξεις ή προτάσεις που μας ξεφεύγουν).

Το τρίτο μέρος (κρυμμένο κουτί) αποτελείται από υλικό του εαυτού για το οποίο το άτομο έχει επίγνωση αλλά που δεν το γνωρίζουν τα άτομα με τα οποία συναναστρέφεται και αλληλεπιδρά. (Το άτομο εδώ μπορεί να φοβάται μήπως κριθεί αυστηρά από τους άλλους, στην προσπάθεια να αποκαλύψει πράγματα για τον εαυτό του).

Το τέταρτο μέρος (άγνωστο κουτί) αποτελείται από υλικό του εαυτού που ούτε το ίδιο το άτομο αλλά ούτε και άλλα άτομα με τα οποία συναναστρέφεται και αλληλεπιδρά γνωρίζουν.

Σύμφωνα με τους δημιουργούς αυτού του μοντέλου κάθε άτομο αποτελείται και από τα τέσσερα κουτιά, αλλά το μέγεθος κάθε κουτιού εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία κάθε ατόμου. Μια βασική αρχή είναι ότι όσο περισσότερο υλικό του εαυτού συμπεριλαμβάνεται στο πρώτο, το ανοικτό κουτί, τόσο περισσότερο αποτελεσματικές θα είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου. Μερικά βήματα για το άνοιγμα του υλικού που περιλαμβάνεται στο πρώτο (ανοικτό) κουτί αποτελούν τα εξής:

• Προσπάθεια για αλλαγή και μετακίνηση σε οποιοδήποτε από τα τέσσερα κουτιά
• Εστίαση στην αλληλεπίδραση που έχουμε με τους άλλους γύρω μας και παρατήρηση του εαυτού μας
• Ανάπτυξη αμοιβαίας εμπιστοσύνης στις σχέσεις μας
• Όχι γρήγορη και επιφανειακή γνώση για τον εαυτό μας
• Συνεργατικότητα
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας
• Σεβασμός στις επιθυμίες των άλλων να κρατήσουν κρυφά κάποια στοιχεία της συμπεριφοράς τους
• Ανάπτυξη Ομαδικού Πνεύματος